หากพูดถึงแพทย์ทางเลือก หลาย ๆ คนก็มักจะนึกแพทย์แผนไทยเป็นอันดับแรก ๆ ซึ่งแพทย์แผนไทย นับเป็นหนึ่งในองค์ความรู้ที่มีมายาวนาน โดยมีพัฒนาการมาจากการแพทย์อายุรเวทของอินเดีย หากใครที่กำลังมองหาวิธีดูแลสุขภาพ ตามแบบฉบับแพทย์แผนไทยอยู่ละก็ บทความนี้เรามีความรู้ดี ๆ เกี่ยวกับ ธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย รวมถึงแนวทางการรับประทานอาหารเพื่อ ปรับสมดุลร่างกายให้แข็งแรง มาแบ่งปันทุกคนกัน

4 รูปแบบของธาตุในร่างกายมีอะไรบ้าง ?

ธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย ตามแนวคิดของแพทย์แผนไทยและภูมิปัญญาตะวันออก หมายถึงองค์ประกอบพื้นฐานที่ประกอบรวมกันขึ้นมาเป็นร่างกายมนุษย์ โดยแบ่งออกเป็น 4 ธาตุหลัก ดังนี้

1.        ธาตุดิน หมายถึงโครงสร้างที่เป็นของแข็งในร่างกาย ได้แก่ กระดูก กล้ามเนื้อ ผิวหนัง เล็บ และฟัน ซึ่งเกี่ยวข้องกับความมั่นคงและความแข็งแรงของร่างกาย

2.        ธาตุน้ำ หมายถึงของเหลวในร่างกาย ได้แก่ เลือด น้ำเหลือง น้ำดี น้ำตา และปัสสาวะ โดยธาตุน้ำมีบทบาทสำคัญในการรักษาความชุ่มชื้น และการหล่อเลี้ยงอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย

3.        ธาตุลม หมายถึงอากาศหรือการเคลื่อนไหวภายในร่างกาย ได้แก่ การหายใจ การหมุนเวียนเลือด และการเคลื่อนไหวของลำไส้ โดยธาตุลมมีความเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว และการเปลี่ยนแปลงในร่างกาย

4.        ธาตุไฟ หมายถึงพลังงานหรือความร้อนในร่างกาย ได้แก่ ระบบเผาผลาญ อุณหภูมิร่างกาย และการย่อยอาหาร ซึ่งธาตุไฟเป็นตัวกำหนดพลังชีวิต และความมีชีวิตชีวาของร่างกาย

อาหารและเครื่องดื่มอะไรบ้าง? ที่มีฤทธิ์เย็น ปรับธาตุ ดับพิษร้อน

อากาศในประเทศไทยทุกวันนี้ร้อนจัด จนแทบจะทะลุปรอทกันเลยทีเดียว ดังนั้นเพื่อช่วยให้ร่างกายเย็นสบายและสมดุล เรามาดูกันว่า อาหารและเครื่องดื่มอะไรบ้าง? ที่มีฤทธิ์เย็น และช่วยปรับสมดุลร่างกายให้กลับมารู้สึกสดชื่นอีกครั้ง

อาหารที่มีฤทธิ์เย็น

1.           แตงกวา - มีความชุ่มชื้นสูง ช่วยลดความร้อนในร่างกาย

2.           ผักบุ้ง - ช่วยแก้ร้อนในและบำรุงสายตา

3.           ผักคะน้า - มีสารอาหารสูงและช่วยลดความร้อน

4.           บวบ - ช่วยลดอาการร้อนในและบำรุงร่างกาย

5.           ใบบัวบก - ช่วยฟื้นฟูสุขภาพผิวและลดอาการอักเสบ

6.           ฟักเขียว - ช่วยลดอาการร้อนในและบำรุงร่างกาย

เครื่องดื่มที่มีฤทธิ์เย็น

1.           น้ำมะพร้าว - ช่วยดับร้อนและคืนความชุ่มชื้นให้ร่างกาย

2.           น้ำแตงโม - ช่วยลดอาการร้อนในและให้ความสดชื่น

3.           น้ำใบบัวบก - ช่วยแก้ร้อนใน ลดอาการอักเสบ

4.           ชาดอกเก๊กฮวย - มีฤทธิ์เย็น ช่วยดับพิษร้อนและบรรเทาอาการหวัด

5.           น้ำอ้อย – ช่วยเพิ่มพลังงานและลดความร้อนในร่างกาย

กินอาหารตาม “ธาตุเจ้าเรือน” ช่วยปรับสมดุลร่างกายอย่างไร ?

การกินอาหารตาม "ธาตุเจ้าเรือน" คือการเลือกรับประทานอาหาร ให้สอดคล้องกับธาตุประจำตัว ของร่างกายแต่ละคน โดยเราสามารถเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสมกับธาตุของตนเอง เพื่อช่วย ปรับสมดุลร่างกาย ได้ดังนี้

1. ธาตุดิน

ลักษณะ: คนที่มีธาตุดินเป็นเจ้าเรือน มักมีรูปร่างมั่นคง กระดูกและกล้ามเนื้อแข็งแรง แต่มีแนวโน้มจะมีปัญหาย่อยอาหารช้า และน้ำหนักขึ้นง่าย

อาการเมื่อธาตุเกิดความไม่สมดุล: รู้สึกเหนื่อยล้า ระบบย่อยอาหารทำงานไม่ดี ท้องอืด หรือมีปัญหาเกี่ยวกับกระดูกและฟัน

อาหารที่ควรรับประทานเพื่อปรับสมดุล: ควรเน้นอาหารที่ย่อยง่าย เช่น ผักใบเขียว ธัญพืชเต็มเมล็ด ข้าวกล้อง และผลไม้รสเปรี้ยว เช่น มะนาว ส้มโอ เพื่อกระตุ้นระบบย่อยอาหาร และช่วยควบคุมน้ำหนัก

2. ธาตุน้ำ

ลักษณะ: คนที่มีธาตุน้ำเป็นเจ้าเรือน มักมีผิวพรรณชุ่มชื้น สงบเสงี่ยม แต่มีแนวโน้มจะมีอาการบวมน้ำ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับระบบขับถ่าย

อาการเมื่อธาตุเกิดความไม่สมดุล: มีอาการบวมน้ำ ปัสสาวะไม่ปกติ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับระบบขับถ่าย

อาหารที่ควรรับประทานเพื่อปรับสมดุล: ควรรับประทานอาหารที่ช่วยขับน้ำ เช่น หน่อไม้ฝรั่ง ผักชีฝรั่ง ฟักทอง และอาหารที่มีรสเผ็ดเล็กน้อย เช่น พริก ขิง เพื่อช่วยกระตุ้นการขับถ่าย รวมถึงหลีกเลี่ยงอาหาร ที่มีรสเค็ม เพื่อลดการทำงานหนักของไต และอย่าลืมดื่มน้ำให้เพียงพอ เพื่อรักษาสมดุลของเหลวในร่างกาย โดยผู้หญิงควรดื่มน้ำประมาณ 2.7 ลิตรต่อวัน ส่วนผู้ชายควรดื่มน้ำ 3.7 ลิตรต่อวัน

3. ธาตุลม

ลักษณะ: คนที่มีธาตุลมเป็นเจ้าเรือน มักมีรูปร่างบาง หัวไวและคิดเร็ว แต่มีแนวโน้มมักจะมีปัญหากับระบบย่อยอาหาร และระบบประสาท เช่น อาการท้องอืด ท้องผูก เครียดง่าย เป็นต้น

อาการเมื่อธาตุเกิดความไม่สมดุล: ท้องอืด ท้องผูก ปวดศีรษะ หรือหายใจไม่สะดวก

อาหารที่ควรรับประทานเพื่อปรับสมดุล: ควรรับประทานอาหารที่ช่วยทำให้ร่างกายอบอุ่น และกระตุ้นการหมุนเวียนเลือดและการหายใจ เช่น อาหารรสเผ็ดร้อน ขิง กระเทียม และธัญพืชที่ผ่านการปรุงสุก เพื่อช่วยให้การย่อยอาหารดีขึ้น และช่วยบรรเทาอาการเครียด

4. ธาตุไฟ

ลักษณะ: คนที่มีธาตุไฟเป็นเจ้าเรือน มักมีพลังงานสูง เผาผลาญดี แต่มีแนวโน้มจะมีอาการร้อนใน หรือมีปัญหาทางระบบย่อย อาหารที่ทำให้รู้สึกร้อนในร่างกาย

อาการเมื่อธาตุเกิดความไม่สมดุล: ร้อนใน ร่างกายเผาผลาญผิดปกติ หรือมีไข้
อาหารที่ควรรับประทานเพื่อปรับสมดุล: ควรรับประทานอาหารที่มีฤทธิ์เย็น เช่น แตงกวา แตงโม ใบบัวบก น้ำมะพร้าว และอาหารรสขมเล็กน้อย เช่น มะระ เพื่อช่วยลดความร้อนในร่างกาย รวมถึงหลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสเผ็ดร้อนและมันเยิ้ม เพื่อไม่ให้ไปกระตุ้นธาตุไฟจนเกินไป

จะเห็นได้ว่าการปรับสมดุลธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย สามารถทำได้ ผ่านการเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสม ซึ่งการดูแลธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย ให้สมดุลอยู่เสมอนั้น จะช่วยให้ร่างกายทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ และสามารถป้องกันโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ ได้ นอกจากนี้ก็อย่าลืมที่จะดูแลสุขภาพขั้นพื้นฐาน ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการปรับสมดุลร่างกาย นั่นก็คือการออกกำลังกายพักผ่อนให้เพียงพอและผ่อนคลายตัวเองจากความเครียด เพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว และนอกจากนี้ การเลือกดูประกันสุขภาพที่เหมาะสมกับไลฟ์สไตล์ของคุณเพื่อเป็นการลดความเสี่ยงภาระทางการเงิน หากต้องมีการรักษาโรคกันด้วยนะคะ
https://www.krungthai-axa.co.th/th/products/health-insurance-and-hospital-income/ihealthy-ultra

แหล่งที่มาของข้อมูล

·      มหาวิทยาลัยมหิดล คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ศูนย์การแพทย์กาญจนาภิเษก

https://www.gj.mahidol.ac.th/main/ttm/tard/

·      อุ่นเรือนคลินิก

https://www.ounruean-clinic.com/ธาตุทั้ง-4/

·      โรงพยาบาลพริ้นซ์ สุวรรณภูมิ

https://www.princsuvarnabhumi.com/articles/life-elements-summer-food